Hàng phi mậu dịch là gì? So sánh với hàng mậu dịch nhập khẩu

1. Khái niệm hàng phi mậu dịch là gì? Hàng mậu dịch là gì?

Hàng phi mậu dịch và hàng mậu dịch là thuật ngữ được sử dụng trong lĩnh vực kinh doanh quốc tế, đặc biệt trong ngành xuất nhập khẩu và thương mại quốc tế. Hai khái niệm này có ý nghĩa như sau:

• Hàng mậu dịch: Hàng phi mậu dịch là những hàng hóa không thuộc diện kinh doanh thương mại, tức là không được mua bán, trao đổi nhằm mục đích sinh lợi. Những hàng hóa này thường được sử dụng cho các mục đích cá nhân, biếu tặng, viện trợ, quà tặng, hoặc phục vụ cho nhu cầu sử dụng riêng của tổ chức, cá nhân mà không liên quan đến hoạt động thương mại.
  - Ví dụ: Quà tặng giữa các cá nhân, hàng viện trợ từ tổ chức quốc tế, hoặc hàng hóa được mua về cho mục đích sử dụng cá nhân mà không nhằm mục đích bán lại.
• Phi mậu dịch: Hàng mậu dịch là hàng hóa được nhập khẩu hoặc xuất khẩu nhằm mục đích kinh doanh thương mại, tức là để mua bán, trao đổi, sinh lợi. Đây là các hàng hóa có tính chất thương mại, được thực hiện qua các giao dịch thương mại, và thường phải tuân thủ các quy định về thuế quan, kiểm định, và các quy định khác liên quan đến hoạt động thương mại.
  - Ví dụ: Hàng hóa được nhập khẩu về để bán tại thị trường nội địa, hoặc hàng hóa được sản xuất để xuất khẩu ra nước ngoài.

>>>> CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM: Mã loại hình A12 và mã loại hình xuất nhập khẩu hiện nay

2. Các câu hỏi thắc mắc về hàng hóa phi mậu dịch 

Dưới đây là các câu hỏi được thắc mắc nhiều khi hỏi về hàng hóa phi mậu dịch. Mời bạn cùng giải đáp:

2.1 Đâu là những mặt hàng thuộc hàng hóa phi mậu dịch?

Các loại hàng hoá được xếp vào mục mặt hàng thuộc phi mậu dịch gồm:

• Quà biếu, quà tặng của các tổ chức, cá nhân nước ngoài gửi cho các tổ chức, cá nhân Việt Nam và ngược lại.
• Hàng hóa của cơ quan đại diện ngoại giao, tổ chức quốc tế tại Việt Nam và những người làm việc tại các cơ quan, tổ chức này.
• Hàng hóa viện trợ nhân đạo.
• Hàng hóa tạm nhập khẩu, tạm xuất khẩu của những cá nhân được Nhà nước Việt Nam cho miễn thuế.
• Hàng mẫu không thanh toán.
• Dụng cụ nghề nghiệp, phương tiện làm việc tạm xuất, tạm nhập có thời hạn của cơ quan, tổ chức, của người xuất cảnh, nhập cảnh.
• Tài sản di chuyển của tổ chức, cá nhân.
• Hành lý cá nhân của người nhập cảnh gửi theo vận đơn, hàng hóa mang theo người của người nhập cảnh vượt tiêu chuẩn miễn thuế.
• Các loại hàng hóa phi mậu dịch khác.

2.2 Hàng phi mậu dịch có bán được không?

Hàng phi nhập khẩu không được dùng với mục đích bán lại. Khi nhập khẩu hàng phi mậu dịch về, có thể không cần sử dụng hoặc đã được kiểm tra như hàng mẫu. Trong trường hợp này, cần xem xét cách xử lý hàng phi mậu dịch đó. Theo điều 6 của Luật đầu tư số 61/2020/QH14 ngày 17/06/2020, có quy định về các hoạt động kinh doanh bị cấm, trong đó không có quy định cấm bán hàng phi mậu dịch.

Tuy nhiên, khi bán hàng phi mậu dịch, nó sẽ được xem như tài sản thanh lý. Trong quá trình thanh lý, các loại thuế nhập khẩu và thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ. Đối với việc bán hàng phi mậu dịch, doanh thu được ghi nhận là doanh thu khác.

2.3 Các mặt hàng phi mậu dịch có được khấu trừ thuế đầu vào không?

Doanh nghiệp thường mong muốn được khấu trừ thuế GTGT, tuy nhiên không phải trường hợp nào cũng được áp dụng khấu trừ này. Hàng phi mậu dịch cũng không ngoại lệ, và tất cả các khoản thuế nhập khẩu áp dụng cho hàng phi mậu dịch sẽ được tính vào chi phí sản xuất kinh doanh.

Về việc khấu trừ thuế GTGT cho hàng phi mậu dịch, Tổng cục Thuế đã đưa ra các hướng dẫn cụ thể thông qua các công văn sau:

• Công văn 1136/TCT-CS ngày 08/04/2010.
• Công văn 3271/TCT-KK ngày 14/08/2014.

Các công văn trên đã xác định rõ ràng hàng phi mậu dịch không được khấu trừ thuế GTGT. Điều này là do hàng phi mậu dịch nhập khẩu không phục vụ cho mục đích sản xuất kinh doanh. Do đó không được áp dụng khấu trừ thuế.

2.4 Mã loại hình xuất nhập khẩu phi mậu dịch là mã nào?

Có các mã loại hình xuất nhập khẩu hàng phi mậu dịch được quy định trong Quyết định 1357/QĐ-TCHQ ngày 18/05/2021 như sau:

• Mã loại hình xuất khẩu hàng phi mậu dịch: H21 (Xuất khẩu hàng khác).
• Mã loại hình nhập khẩu hàng phi mậu dịch: H11 (Hàng nhập khẩu khác).

Khi thực hiện thủ tục nhập khẩu hàng phi mậu dịch, các doanh nghiệp cần chú ý áp đúng mã loại hình nhập khẩu. Nếu mã loại hình nhập khẩu bị áp sai, buộc phải hủy tờ khai báo hải quan. Đối với những tờ khai đã thông quan, việc hủy tờ khai sẽ gặp khó khăn.

Do đó, khi nhập khẩu hàng hóa, bạn cần xác định rõ mục đích nhập khẩu là hàng hóa nhập khẩu được nhập làm mẫu hay nhập để kinh doanh, sản xuất. Trong trường hợp nhập khẩu hàng dưới dạng cá nhân, thông thường đơn vị chuyển phát nhanh sẽ mở tờ khai cho người nhập khẩu trực tiếp. Đáng chú ý, các đơn hàng xuất nhập khẩu có giá trị dưới 1.000.000 VND sẽ không chịu thuế nhập khẩu và thuế GTGT nhập khẩu theo Quyết định 78/2010/QĐ-TTg ngày 30/11/2010.

>>>> TÌM HIỂU THÊM: Thủ tục nhập khẩu hàng phi mậu dịch hải quan - Dịch vụ chi tiết

2.5 Tham khảo mẫu hóa đơn thương mại hàng phi mậu dịch

Hóa đơn thương mại hàng phi mậu dịch có một số đặc điểm khác biệt so với hóa đơn thương mại hàng mậu dịch. Cụ thể, điểm khác biệt duy nhất là hóa đơn hàng phi mậu dịch không có thông tin về thanh toán.

Cụ thể, hóa đơn thương mại hàng phi mậu dịch sẽ có những thông tin sau:

• Tiêu đề: Non-Commercial Invoice
• Không có thông tin về thanh toán

Các thông tin còn lại sẽ giống như hóa đơn thương mại thông thường. Bạn có thể tải mẫu hóa đơn thương mại trên mạng. Tuy nhiên để chuyển đổi mẫu hóa đơn thương mại hàng mậu dịch thành hóa đơn thương mại hàng phi mậu dịch, bạn vui lòng thay đổi các thông tin sau:

• Tiêu đề: Thay đổi "Commercial Invoice" thành "Non-Commercial Invoice"
• Thông tin thanh toán: Bỏ qua phần thông tin thanh toán
• Sửa các thông tin: seller, buyer, thông tin hàng hóa hoặc thông tin liên quan

2.6 Quy trình làm thủ tục nhập khẩu phi mậu dịch là gì?

Hàng phi mậu dịch là hàng hóa xuất nhập khẩu không nhằm mục đích thương mại. Về cơ bản, hàng phi mậu dịch vẫn phải tuân thủ các quy định về xuất nhập khẩu, tuy nhiên, một số mặt hàng phi mậu dịch sẽ được miễn kiểm tra chuyên ngành và áp dụng mức thuế suất ưu đãi.
Quy trình nhập khẩu mặt hàng phi mậu dịch gồm các bước sau:
Bước 1: Khai tờ khai hải quan
Người nhập khẩu cần chuẩn bị đầy đủ chứng từ xuất nhập khẩu theo quy định, bao gồm:

• Hợp đồng mua bán
• Hóa đơn thương mại
• Danh mục hàng hóa
• Vận đơn
• Giấy chứng nhận xuất xứ (nếu có)
• Giấy phép nhập khẩu (nếu có)

Sau khi có đầy đủ chứng từ, người nhập khẩu tiến hành khai báo thông tin trên tờ khai hải quan điện tử.
Bước 2: Mở tờ khai hải quan
Sau khi khai xong tờ khai hải quan, hệ thống hải quan sẽ trả về kết quả phân luồng. Tùy theo kết quả phân luồng, người nhập khẩu thực hiện các bước sau:

• Phân luồng xanh: Tờ khai hải quan được thông quan tự động. Người nhập khẩu chỉ cần nộp thuế theo số tiền trên tờ khai hải quan, theo đúng các nội dung được thể hiện.
• Phân luồng vàng: Tờ khai hải quan cần kiểm tra hồ sơ. Người nhập khẩu đính kèm chứng từ lên hệ thống VNACS/VSCIS, đồng thời xuất trình bản sao cho cán bộ hải quan để kiểm tra. Nếu không có vấn đề gì, tờ khai hải quan sẽ được duyệt thông quan. Người nhập khẩu cần nộp thuế theo số tiền trên tờ khai hải quan, theo đúng các nội dung được thể hiện.
• Phân luồng đỏ: Tờ khai hải quan cần kiểm tra hồ sơ và kiểm hóa. Người nhập khẩu đính kèm chứng từ lên hệ thống VNACS/VSCIS, đồng thời xuất trình bản sao cho cán bộ hải quan để kiểm tra. Sau đó người nhập khẩu mang hàng hóa đến chi cục hải quan để kiểm tra thực tế hàng hóa, nếu không có vấn đề gì, tờ khai hải quan sẽ được thông quan.

Bước 4: Mang hàng về kho bảo quản và sử dụng
Sau khi tờ khai hải quan được thông quan, người nhập khẩu mang hàng hóa về kho bảo quản và sử dụng. Tùy theo từng loại mặt hàng, mức thuế nhập khẩu có thể khác nhau.

2.7 Ai là người khai hải quan với các loại hàng xuất nhập khẩu phi mậu dịch?

• Người khai hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu phi mậu dịch có thể là chủ hàng hóa (cá nhân, tổ chức, cơ quan) hoặc người được ủy quyền. Trong đó Chủ hàng hóa chịu trách nhiệm chính trong việc khai báo thông tin về hàng hóa.

3. Một số lưu ý khi nhập khẩu hàng hóa phi mậu dịch

Dưới đây là một số lưu ý quan trọng khi nhập khẩu hàng phi mậu dịch, không trùng lặp với nội dung đã cho:

• Hàng phi mậu dịch cũng phải chịu thuế nhập khẩu, trừ trường hợp mặt hàng có giá trị dưới 1,000,000VND thì không cần đóng thuế.
• Nếu có chứng nhận xuất xứ (C/O), hàng phi mậu dịch cũng có thể được hưởng thuế ưu đãi.
• Thuế GTGT nhập khẩu hàng phi mậu dịch không được khấu trừ và sẽ được tính vào chi phí khác trong hồ sơ khai báo thuế.
• Hàng phi mậu dịch có thể được bán ra dưới dạng thanh lý tài sản, và doanh thu từ việc này sẽ được ghi nhận là doanh thu khác cho doanh nghiệp.
• Hàng phi mậu dịch có thể được thanh toán hoặc không thanh toán qua ngân hàng. Ví dụ, hàng mẫu và hàng viện trợ nhân đạo thường không cần thanh toán.
• Hàng phi mậu dịch thường không yêu cầu kiểm tra chuyên ngành hay các chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy hoặc công bố sản phẩm.

Trên đây là những lưu ý quan trọng khi làm thủ tục nhập khẩu hàng phi mậu dịch là gì. Những thông tin này giúp hiểu rõ hơn về khái niệm hàng phi mậu dịch, khả năng bán hàng và quy định liên quan. Hy vọng những nội dung mà Dolphin Sea Air cung cấp sẽ hữu ích đến các bạn đọc nhé!

• Công ty Cổ phần Dịch vụ Hàng hải Hàng không Con Cá Heo
• Hotline: 1900986813
• Email: saleshan6@dolphinseaair.com
• Fanpage Dolphin Sea Air Services Corp. - Logistics Company: https://www.facebook.com/dolphinseaairlogistics/

>>>> NỘI DUNG LIÊN QUAN:

• Thủ tục kiểm tra chuyên ngành hàng hoá xuất nhập khẩu [MỚI]
• Hướng dẫn cách khai báo hải quan điện tử từ 5 - 15 phút